Sa’y Nedir?

Sa’y, hac ve umre menasikinden olup, Sefa ile Merve tepeleri arasında yedi defa gidip gelme ritüelidir. Bu kutsal görev, İslamiyet’in en önemli ibadetlerinden biri olarak kabul edilir. Sa’y, Hz. Hacer validemizin oğlu Hz. İsmail için su ararken bu iki tepe arasında koşuşturmasını sembolize eder. Allah (c.c.), Hacer validenin bu fedakârlığını, itaat ve sadakatine ithafen umre ve hac yapanlara onun gibi sa’y yapmayı vacip kılmıştır. Her bir gidiş-geliş, Hz. Hacer’in çaresizlik içinde su arayışını ve Allah’a olan sarsılmaz güvenini temsil eder. Müslümanlar bu ibadeti yerine getirirken, sadece bir ritüeli değil, sabır, sebat ve Allah’a teslimiyet dersini de yaşayarak öğrenirler.

Sa’y Kaç Şavttan Oluşur?

Sa’y, Kabe’nin iki tepe noktası olan safa ve merve arasında yapılan bir ibadettir. Bu ibadet, safa’dan merve’ye gidiş bir şavt ve merve’den safa’ya dönüş bir şavt olarak iki bölümden oluşur. Toplamda yedi şavt yapılması gerekmektedir. Yani, safa’dan merve’ye üç kez gidilir ve merve’den safa’ya da üç kez dönülür.

Sa’yın Sünnetleri

• Sa’ye giderken Hacer-i Esved’i istilam etmek.
• Her şavtta Safa ve Merve tepelerinde, Kabe’nin görülebileceği yere çıkmak.
• Safa ve Merve’de Kabe’ye donerek tekbir, tehlil ve dua etmek.
• Tavaf bitince ara vermeden sa’ye başlamak.
• Necasetten taharet
• Hadesten taharet.
• Erkekler iki yeşil direk arasında “hervele” yapıp, diğer kısımlarda yavaş yürümek.
• Bütün şavtları ara vermeden yapmak.
• Sa’y esnasında tekbir, tehlil ve dua ile meşgul olmak.

Hac Kuraları Ne Zaman Çekilecek? için tıklayınız.

Kur’an ve Hadislerde Sa’y

Kur’an’da Safâ ile Merve, Allah tarafından konulan semboller olarak tanımlanmaktadır. Bu iki yer, hac ve umre ibadeti sırasında ziyaret edilen alanlar olup, onların manevi değeri büyük bir öneme sahiptir. Bakara Beytullah’ı ziyaret eden bir kimsenin bu yerleri tavaf etmesinde kendisi için bir günah yoktur” ifadesi, bu yerlerin ibadetlerin bir parçası olduğunu açıkça belirtmektedir.

Bu ayet, hac ve umre ziyaretlerinin ruhsal boyutunu vurgulamakla kalmayıp, aynı zamanda bu ibadetlerin Allah katında ne denli önemli olduğunu da ortaya koymaktadır. İbadet edenlerin bu yerlerdeki eylemleri, onların manevi hayatlarına ve Allah ile olan bağlarına katkıda bulunmaktadır. Ayrıca, “Kim gönüllü bir iyilik yaparsa bilsin ki Allah iyiliği mükâfatıyla karşılayan ve çok iyi bilendir” şeklindeki ifade, insanların ibadetleri ve iyi niyetleri karşısında Allah’ın merhametinin ve mükâfatının daima var olduğunu hatırlatmaktadır.

Sa’yın Yapılışı

İlk olarak, Hacerü’l-Esved’e selam verildikten sonra Safa tepesine gidilir. Bu esnada niyet edilir ve kalp huzuruyla ibadete başlanır. Safa’nın zirvesine çıkıldığında, Kabe’ye dönülerek dua edilir; bu esnada eller kaldırılır ve hamd ü senalar edilir. Ardından, üç kez tekbir getirilir ve salavatlar okunur. Bu duaların ardından, Merve’ye doğru yavaş adımlarla yürümeye başlanır. Yavaş bir tempoda yürüyerek yeşil direğe ulaşıldığında hervele yapılır. Bu, Sa’yın önemli bir bölümünü temsil eder. Daha sonra, ikinci yeşil direğe kadar hızlı bir şekilde koşulur. Bu koşu, Hz. Hacer’in su bulma çabalarını anımsatmaktadır.

Say’ın Farzları Nelerdir?

• Sa’yi Safa ve Merve tepeleri arasında yapmak
• Sa’ye Safâ tepesinden başlayıp Merve tepesinde bitirmek
• Sa’yin en az dört şavtını yapmak
• Umre sa’yini, ihramlı olarak umre tavafından sonra yapmak
• Hac Sa’yini, ihrama girdikten sonra geçerli yapmak
• Hac sa’yini, hac ayları içinde yapmak
• Geçerli bir tavaftan sonra yapmak

Sa’yın Vacipleri Nelerdir?

• Umrenin sa’yini ihramlı olarak yapmak
• Gücü yeten kimsenin sa’yi yürüyerek yapması
• Sa’yi yedi şavta tamamlamak

Umre Sa’y Nasıl Niyet Edilir?

Allah’ım, Umre’nin sa’yini gerçekleştirmek istiyorum. Bunu benim için kolaylaştır ve kabul buyur.
“Allah’ım! Senin rızan için Safa ile Merve arasında yedi kez dolaşarak umre sa’yini yapmayı planlıyorum.”

Hac Sa’y Nasıl Niyet Edilir?

Allah’ım, Hac sa’yini gerçekleştirmek istiyorum. Bunu benim için kolaylaştır ve kabul buyur.
“Allah’ım! Senin rızan için Safa ile Merve arasında yedi kez dolaşarak haccın sa’yini yapmayı amaçlıyorum” şeklinde ifade edilir.